Deklaracja Programowa - czym właściwie Pokój Analiz chce się zająć

 

Zamiast wstępu, lub jakiekolwiek innej formy inwokacji winien jestem Czytelnikowi wyjaśnienie – otóż wolałem w pierwszym rzędzie opublikować pierwszy materiał Pokoju Analiz, by przekonać się, że istnieje zainteresowanie (choćby w minimalnej formie) tego typu publicystyką. Jako, że owo zainteresowanie z niekłamaną przyjemnością odnotowałem po opisaniu ostatniej podróży R.M.S. „Titanic”, chciałbym zaproponować wgląd w moja koncepcję zaistniałego bloga i podzielić się z Państwem wizją proponowanej tematyki kolejnych artykułów nad którymi praca wre.

O ile sama konstrukcja bloga jest prosta i oczywista – Pokój Analiz i jego Autor nie mają ambicji dokonywania audiowizualnych cudów, ponieważ po prostu nie posiadam takich umiejętności. Mogę Państwu próbować zaimponować jedynie treścią kolejnych artykułów, a ponieważ przejawiam głęboką tendencję do pisania rozwlekłego, stwierdzić należy, że Pokój Analiz to miejsce dla osób zdecydowanie i definitywnie lubiących czytać. Zawsze też starałem się porządkować moje internetowe publikacje w ramach konkretnych cykli tematycznych i sądzę, że taka architektura bloga będzie najkorzystniejsza. Ponieważ nie jestem osobą znająca się na wszystkim i mam dość wąską i ograniczoną specjalizację zatem wybór tematyczny musi być siłą rzeczy nieco ograniczony, co postaram się jednak zrekompensować możliwie głębokim, kompleksowym przedstawieniem poruszanych tematów.

Konstrukcja bloga i możliwość systematyzowania pracy za pomocą etykiet narzuca mi konkretny sposób archiwizowania treści, zatem by nie komplikować spraw prostych powstanie kilka konkretnych bloków tematycznych, które będą się pojawiać w miarę publikowania kolejnych artykułów. Każdy artykuł będzie opatrzony etykietami w taki sposób, by łatwo można było utrzymać ciągłość tematyczną w ramach konkretnych bloków tematycznych. A jak one będą się prezentować?

 

I.            „Zwykłe Historie”

Cykl, który pojawił się jako pierwszy wraz z artykułem o zagładzie „Titanica”. Jego cechą charakterystyczną jest dążenie do zamknięcia tematu w ramach pojedynczego artykułu, choć zapewne niektóre tematy trzeba będzie rozbić na części. Tutaj pojawią się publikacje o bardzo szerokiej tematyce. Na razie nie traktuję tego cyklu priorytetowo, lecz co pewien czas pojawiać się będą kolejne jego odsłony. Obecnie zbieram materiały na temat eksterminacji Ormian podczas I Wojny Światowej i szkicu na temat ewolucji poglądów i idei prezentowanych przez członków ugrupowań o charakterze terrorystycznym. Jak Państwo zatem widzicie rozstrzał tematyczny jest dość spory, ale nie chcę zanudzać wyłącznie historią wojskowości, do której opisywania czuję się jednak dużo bardziej kompetentny. Tutaj także z pewnością od czasu do czasu trafią artykuły poświęcone wydarzeniom najbardziej aktualnym, czyli przemyślenia na temat Wojny Obronnej Ukrainy.

II.          „Ostatnia Wojna Niemców”

To coś dla miłośników wojskowości Drugiej Wojny Światowej, choć zastrzegam, że chciałbym przedstawić ten olbrzymi temat z bardzo ścisłą dyscypliną spojrzenia na bieg spraw z perspektywy niemieckiej historiografii ze szczególnym naciskiem na ujęcie kluczowych spraw w taki sposób, w jaki widzieli je ówcześni. Rzecz jasna celem takiego działania nie jest jakaś zawoalowana forma rehabilitacji Niemiec Nazistowskich, ani też próba relatywizacji ogromu zbrodni będących prostą konsekwencją natury reżimu Hitlera. Po prostu uważam, że takie postawienie spraw powinno wyjaśnić wiele kluczowych kwestii dotyczących nie tylko stricte militariów, ale także tych w wymiarze społecznym i ekonomicznym, bez których narracja o tym fragmencie dziejów byłaby dużo uboższa, lub wręcz całkowicie niezrozumiała. W cyklu tym zatem szukać można informacji na temat przebiegu działań wojennych, ale także organizacji struktur, mentalności, czy wreszcie gospodarczo-społecznej podstawie dla niemieckiego wysiłku zbrojnego podczas wojny. Krótko mówiąc – z biegiem czasu chcę pokazać absolutnie każdy istniejący aspekt, choć z uwagi na rozległość tematu istnieje uzasadnione ryzyko, że mogę go nie ukończyć do osiągnięcia wieku starczego. Niemniej jednak znam siebie na tyle, że wiem, że nawet zaawansowany uwiąd starczy nie powinien mnie zniechęcić do kontynuacji pracy w tym obszarze.

Z konieczności i tutaj będą istniały poszczególne etykiety wiążące kolejne artykuły opisujące konkretną sferę w sensowną całość. Spodziewać się zatem można stopniowego rozwijania narracji w różnych obszarach jednocześnie, a stanie się tak dlatego, że mimo starań dostęp do źródeł i literatury tematu z założenia określać będzie kolejne etapy pracy. Bez względu na kolejność publikacji kolejne artykuły pełne będą danych statystycznych, ale także narracji opisowej i prób przedstawienia rysów biograficznych konkretnych postaci w połączeniu z zarysowaniem ogólnego obrazu nastrojów i postaw.

III.         „Rzeź – Armie Unii i Konfederacji w Kampanii Overland”

Ten blok w całości opisywać będzie konkretny i jak uważam najsłabiej w Polsce znany fragment Wojny Secesyjnej.  Te tytaniczne zmagania angażujące ogromne zasoby i generujące nieopisane straty zasługują swa dramaturgią na uczciwą i kompleksową monografię, której po prostu brakuje na rynku wydawniczym. Tutaj materiały pojawiać się będą całkowicie chronologicznie – od przedstawienia sytuacji obu walczących stron i ich organizacji, by poprzez opis kolejnych etapów kampanii dojść do próby bilansu, co będzie zadaniem niełatwym o tyle, że nawet współczesna historiografia amerykańska ma wyraźny problem ze znalezieniem konsensusu w tej kwestii. Problematyka wojny secesyjnej nie ma w Polsce wielu miłośników, ale mam nadzieję nieco zarazić Czytelników tym tematem, który w mojej prywatnej opinii jest jednym z najbardziej fascynujących fragmentów dziejów, choć pełnym stereotypów i przeinaczeń.

IV.         „Wiek z ołowiu i łez”

Kolejny cykl będzie próba konfrontacji z najbardziej chyba dramatycznym fragmentem dziejów Imperium Romanum – o tyle trudnym, że Kryzys Wieku III jest najsłabiej zbadanym obszarem Historii Późnego Antyku z uwagi na krytycznie niski zasób materiałów źródłowych. Mimo wszystko spróbuję przedstawić głęboką i bolesna transformację rzymskiego państwa i społeczeństwa od kresu „Złotego Wieku” doby Antoninów, aż po ostateczne utrwalenie się nowych ram państwowości rzymskiej za Konstantyna Wielkiego i jego bezpośrednich następców. To szmat czasu i ogrom wydarzeń o kapitalnym znaczeniu, więc przypuszczam, że i ten cykl będzie miał szansę zaciekawić Czytelnika szerokim spectrum – od kwestii przemian kulturowych, po kluczowe wydarzenia historii politycznej.

V.          „Biblioteka Pokoju Analiz”

Pod tą etykietą co pewien czas pojawiać się będą krótkie i pozbawione spoilerów recenzje zalegających u mnie publikacji. Jedne z nich są absolutnymi nowościami, inne zaś – to stare, lub nawet bardzo stare prace, do których z różnych powodów czuję sentyment. Postaram się zaproponować państwu książki, które z różnych powodów po prostu warto mieć na półce, bo choć dzieła historyków zwykły starzeć się dość szybko, a czasem wręcz brzydko z uwagi na stały postęp w żywej przecież nauce, to jednak są rzeczy które choćby i estetyką narracji należy poznać od deski do deski.

 

Pozostaje jeszcze tylko wyjaśnić po co to wszystko ma się w Pokoju Analiz wydarzyć. Otóż, Drodzy Czytelnicy, lubię rozmawiać o Historii i lubię o niej pisać, a owo pisanie pozwala mi co pewien czas wzbogacać bibliotekę o kolejne publikacje, które z kolei napędzają zdolność do ukazywania kolejnych fragmentów dziejów cywilizacji ludzkiej w coraz to nowych ujęciach, wśród coraz to nowych znaczeń i sensów.

Jako historyk nigdy jednoznacznie nie zdefiniowałem swych preferencji metodologicznych mających przecież przemożny wpływ na kształt i charakter budowanej narracji. Z pewnością jednak możecie się Państwo spodziewać pracy badawczej nad materiałem źródłowym typowym zarówno dla metody mikrohistorycznej i innych z kręgu francuskiej szkoły „Annales”, jak również ujęcia obrazu historii poprzez formy statystyczne i liczbowe, charakterystyczne dla współczesnej historiografii anglosaskiej.

Domyślam się, że tak wąska tematyka może odstręczyć wielu potencjalnych Czytelników spragnionych zupełnie innej tematyki, więc nie wykluczam pewnej elastyczności w doborze tematów i mogę obiecać, że spróbuję zawsze pozostawać otwartym na Głos Czytelnika, bez którego pozytywnej oceny jakakolwiek praca tutaj nie miałaby sensu.